आलुमा लाग्ने मुख्य किरा र तिनको ब्यवस्थापन:
============================
१) रातो कमिला
आलुमा माटो सहितका मसिना वा ठुला छिद्रहरु देखिन्छन।
रोकथाम:
-गहुत, असुरो, खिर्रो वा चिउरिको प्रयोग गर्ने। ,
-क्लोरिपाइरिफस (०.००४५%) @ १०० मिली लिटर प्रती बोट प्रयोग गर्ने।
२) लाही
लाही किराको वयस्क अनी लार्भा दुवैले आलुको बोटबाट रस चुस्ने गर्दछन। यिनिहरुले आक्रमण गरेको बोट सानो कदको हुन्छ, पातहरु बेरिएको हुन्छ। यिनिहरुले महजस्तो तरल पदार्थ निस्कासन गर्दछन जुन पछी हामीले देख्ने कालो पदार्थमा पारीणत हुन्छ।
रोकथाम:
-फोरेट १० ग्राम @ १५केजी प्रती हेक्टर आलु लगाउनुभन्दा पहिलेनै माटोमा प्रयोग गर्ने।
-आलुको बोटमा डाइमेथोएट(०।०३%)छर्ने।
३) खुम्रे किरा
यसको प्रकोप खासगरी पहाडी क्षेत्रमा बढी हुन्छ। खुम्रे आलुको जरा अनी बढ्दै गरेको फलमा भर पर्दछ र फलमा ठुलो छिद्र पार्दछ। यो किराको वयस्क आलुको पातमा भर पर्दछ।
रोकथाम:
-बालिचक्र अपनाउने।
-फोरेट १० ग्राम @ १५केजी प्रती हेक्टर आलु लगाउनुभन्दा पहिलेनै माटोमा प्रयोग गर्ने।
४) फेद कटुवा
यस् किराले आक्रमण गरेको बोटको ढिलो बिकास भई सानो अनी कमजोर रहन्छन। पातहरु पहेलिन्छन, मुर्झाउछन अनी झर्छन।
रोकथाम:
-गर्मी याममा गहिरो गरी खेत जोत्ने।
-बालिचक्र अपनाउने।
-पासो बालिको रुपमा सयपत्रीलाई प्रयोग गर्ने।
५) आलुको पुतली :
पातमा हरियो, सेतो धब्बा, खैरो-डढेको धब्बा, डाठ र आलुमा सुरुङहरु देखिने र आलुका आख्लाबाट खैरो पदार्थ निस्कन्छ।
रोकथाम:
-लक्षण देखिएको पात चुढेर नस्ट गर्ने।
-बत्तिको पासो प्रयोग गर्ने।
-गहिरोमा आलु रोप्ने र उकेरा राम्रोसँग दिने।
-सिन्चाइको राम्रो ब्यवस्था गर्ने।
-नयाँ आलुलाई पुरानो रोग लागेको आलुसँग नमिसाउने।
